ប្រភព៖ ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍
យោងតាមគេហទំព័ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍បានដកស្រង់ពី អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៣ ថ្ងៃដំបូងនៃការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកថ្មីបានរកឃើញមធ្យោបាយល្មើសជាង ២៤ ៣៤២ គ្រឿង និងបានឃាត់ទុកយានយន្តអត់ស្លាកលេខមួយចំនួន ខណៈស្ថាប័នមួយនេះអះអាងថា នឹងបន្តធ្វើយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយ និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ថ្មីនេះបន្ថែមទៀត ដើម្បីពញ្ញាក់អារម្មណ៍ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាអ្នកដំណើរ ឱ្យងាកមកគោរពច្បាប់វិញ។
អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៣ ថ្ងៃដំបូងនៃការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកថ្មីបានរកឃើញមធ្យោបាយល្មើសជាង ២៤ ៣៤២ គ្រឿង និងបានឃាត់ទុកយានយន្តអត់ស្លាកលេខមួយចំនួន ខណៈស្ថាប័នមួយនេះអះអាងថា នឹងបន្តធ្វើយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយ និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ថ្មីនេះបន្ថែមទៀត ដើម្បីពញ្ញាក់អារម្មណ៍ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាអ្នកដំណើរ ឱ្យងាកមកគោរពច្បាប់វិញ។
អនុប្រធាននាយកដ្ឋានសណ្តាប់ធ្នាប់នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ឌី ឡុង ថ្លែងក្នុងសន្និសីទកាសែតកាលពីថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញថា នៅថ្ងៃទី ៣ មករា ប៉ូលិសបានត្រួតពិនិត្យយានយន្តចំនួន ៣០ ៣១២ គ្រឿង ក្នុងនោះបានរកឃើញយានយន្តល្មើស ៨៨៩៨គ្រឿង និងបានអប់រំម្ចាស់យានយន្ត (មិនផាកពិន័យ) ចំនួន ៥ ២២៦ គ្រឿងចេញបង្កាន់ដៃពិន័យចំនួន ៣៦៧២ គ្រឿង និងឃាត់ទុកយានយន្តចំនួន ៧៣ គ្រឿងដែលភាគច្រើនគ្មានស្លាកលេខ។
ដោយឡែកអគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ លោក ហ៊ឹម យ៉ាន ឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី ១ ថា ប៉ូលិសបានឃាត់យានយន្តលើ្មស ៧ ៥១៩គ្រឿង ក្នុងនោះយានយន្ត ៤ ៥៤៣ គ្រឿងធ្វើការអប់រំ ផាកពិន័យ ២ ៩២៥ គ្រឿងនិងឃាត់ទុកយានយន្តគ្មានស្លាកលេខ ១១០ គ្រឿង។ ចំណែកថ្ងៃទី ២ មានយានយន្ត ៧ ៩៦៣ គ្រឿង ក្នុងនោះយានយន្ត ៣ ៧០០ គ្រឿង ធ្វើការអប់រំ និងបានធ្វើការពិន័យ ៤ ២៦០ គ្រឿង និងឃាត់យានយន្តមានចំនួន ១៤៩ គ្រឿង។
ក្នុងរយៈពេលនៃការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ថ្មីនេះ លោកសង្កេតឃើញពលរដ្ឋប្រមាណ ៨០ ភាគរយ គោរពច្បាប់បានល្អ មានតែពលរដ្ឋមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះ ដែលមិនទាន់គោរពវិន័យ។ លោកក៏បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ត្រូវគោរពច្បាប់ឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន ចៀសវាងគ្រោះថ្នាក់ជាយថាហេតុ និងត្រូវចេះអធ្យាស្រ័យគ្នាក្នុងការបើកបរ។
បើតាមលោក ហ៊ឹម យ៉ាន ករណីល្មើសភាគច្រើន គឺម៉ូតូ ដែលអ្នករួមដំណើរមិនបានពាក់មួកសុវត្ថិភាព តាមអនុក្រឹត្យលេខ ៨៥ គឺត្រូវពិន័យចំនួន ១៥ ០០០ រៀលក្នុងម្នាក់ ហើយការផាកពិន័យនេះ មិនត្រូវបានបង់ប្រាក់នៅនឹងកន្លែងផ្ទាល់នោះទេ គឺសមត្ថកិច្ចគ្រាន់តែចេញប័ណ្ណការផាកពិន័យ ហើយឲ្យទៅបង់នៅទីកន្លែងមួយដែលសមត្ថកិច្ចបានកំណត់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ចំពោះការបង់ប្រាក់ផាកពិន័យ បើម្ចាស់យានយន្ត មិនបានទៅបង់លើសពី ៣០ ថ្ងៃ ប្រាក់ផាកពិន័យនឹងត្រូវគុណនឹងពីរ។ បើលើសពី ៦០ថ្ងៃ ត្រូវគុណនឹងបី ហើយក្នុងករណីលើសពី ៩០ ថ្ងៃ នៅតែមិនព្រមបង់នោះសមត្ថកិច្ចនឹងកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការ។ តែលោកបានបញ្ជាក់ថា ចំពោះអ្នកបើកបរយានយន្តទាំងម៉ូតូ និងរថយន្តដែលមិនទាន់មានប័ណ្ណបើកបរ នគរបាលមិនទាន់ផាកពិន័យនៅឡើយទេ។
នាយកវិទ្យាស្ថានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ លោក អៀ ចរិយា បានថ្លែងថា ការអនុវត្តនេះអាចមានផលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន ពោលគឺភាពវិជ្ជមាននៃការរឹតបណ្តឹងច្បាប់នេះ នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមានការភ្ញាក់រឭកក្នុងការយល់ដឹងអំពីច្បាប់ចរាចរណ៍ និងឈានទៅរកការបង្ការគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្សេងៗដែលកើតឡើង។
ដោយឡែកផលអវិជ្ជមានវិញ គឺនឹងប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនដែលពុំទាន់បានយល់ដឹងពីច្បាប់ថ្មី ដែលករណីនេះសមត្ថកិច្ចគួរធ្វើការអប់រំប្រជាពលរដ្ឋបន្ថែមទៀតថា មុននឹងធ្វើការផាកពិន័យ និងមានការយល់យោគគ្នាទៅវិញទៅមក។
លោកថា៖«ករណីខ្លះ ដូចជាអត់មានប័ណ្ណបើកបរ ឬក៏ប័ណ្ណសម្គាល់យានយន្តតាមខ្លួនអីហ្នឹង ប្រជាជនច្រើនដល់រាប់លាននាក់ ហើយចាប់ដាក់ពន្ធនាគារម៉េចកើត ទាល់តែមានការយោគយល់គ្នាក្នុងដំណាក់ទី ១ មិនទាន់អាចបញ្ជូនគាត់តុលាការ ឬដាក់ពន្ធនាគារកើតទេ គឺគ្រាន់តែអប់រំ និងផាកពិន័យជាជំហានដំបូង»។
ទោះយ៉ាងណាលោកនៅតែគាំទ្រឱ្យមានការរឹតបន្តឹងច្បាប់បន្ថែមទៀត ជាពិសេសផាកពិន័យឱ្យខ្លាំងទៅលើអ្នកបើកបរក្រោមឥទ្ធិពលគ្រឿងស្រវឹង និងបើកបរលើសល្បឿនកំណត់ដោយលោកចាត់ទុកថា បញ្ហាទាំងនេះជាហេតុផលចម្បងនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។
របាយការណ៍របស់អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ ឱ្យដឹងថា នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើតមានចំនួន ៤៥៩៥ លើក បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៤ ថយចុះ ៥%។ ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ទាំងនោះបានបណ្តាលឱ្យមនុស្សស្លាប់ចំនួន ២២៦៥នាក់ កើនឡើង ១១៧ នាក់ ស្មើ ៥%៕
យោងតាមគេហទំព័ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍បានដកស្រង់ពី អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៣ ថ្ងៃដំបូងនៃការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកថ្មីបានរកឃើញមធ្យោបាយល្មើសជាង ២៤ ៣៤២ គ្រឿង និងបានឃាត់ទុកយានយន្តអត់ស្លាកលេខមួយចំនួន ខណៈស្ថាប័នមួយនេះអះអាងថា នឹងបន្តធ្វើយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយ និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ថ្មីនេះបន្ថែមទៀត ដើម្បីពញ្ញាក់អារម្មណ៍ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាអ្នកដំណើរ ឱ្យងាកមកគោរពច្បាប់វិញ។
អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៣ ថ្ងៃដំបូងនៃការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកថ្មីបានរកឃើញមធ្យោបាយល្មើសជាង ២៤ ៣៤២ គ្រឿង និងបានឃាត់ទុកយានយន្តអត់ស្លាកលេខមួយចំនួន ខណៈស្ថាប័នមួយនេះអះអាងថា នឹងបន្តធ្វើយុទ្ធនាការផ្សព្វផ្សាយ និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ថ្មីនេះបន្ថែមទៀត ដើម្បីពញ្ញាក់អារម្មណ៍ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាអ្នកដំណើរ ឱ្យងាកមកគោរពច្បាប់វិញ។

អនុប្រធាននាយកដ្ឋានសណ្តាប់ធ្នាប់នៃក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ឌី ឡុង ថ្លែងក្នុងសន្និសីទកាសែតកាលពីថ្ងៃអាទិត្យម្សិលមិញថា នៅថ្ងៃទី ៣ មករា ប៉ូលិសបានត្រួតពិនិត្យយានយន្តចំនួន ៣០ ៣១២ គ្រឿង ក្នុងនោះបានរកឃើញយានយន្តល្មើស ៨៨៩៨គ្រឿង និងបានអប់រំម្ចាស់យានយន្ត (មិនផាកពិន័យ) ចំនួន ៥ ២២៦ គ្រឿងចេញបង្កាន់ដៃពិន័យចំនួន ៣៦៧២ គ្រឿង និងឃាត់ទុកយានយន្តចំនួន ៧៣ គ្រឿងដែលភាគច្រើនគ្មានស្លាកលេខ។
ដោយឡែកអគ្គស្នងការរងនគរបាលជាតិ លោក ហ៊ឹម យ៉ាន ឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃទី ១ ថា ប៉ូលិសបានឃាត់យានយន្តលើ្មស ៧ ៥១៩គ្រឿង ក្នុងនោះយានយន្ត ៤ ៥៤៣ គ្រឿងធ្វើការអប់រំ ផាកពិន័យ ២ ៩២៥ គ្រឿងនិងឃាត់ទុកយានយន្តគ្មានស្លាកលេខ ១១០ គ្រឿង។ ចំណែកថ្ងៃទី ២ មានយានយន្ត ៧ ៩៦៣ គ្រឿង ក្នុងនោះយានយន្ត ៣ ៧០០ គ្រឿង ធ្វើការអប់រំ និងបានធ្វើការពិន័យ ៤ ២៦០ គ្រឿង និងឃាត់យានយន្តមានចំនួន ១៤៩ គ្រឿង។
ក្នុងរយៈពេលនៃការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ថ្មីនេះ លោកសង្កេតឃើញពលរដ្ឋប្រមាណ ៨០ ភាគរយ គោរពច្បាប់បានល្អ មានតែពលរដ្ឋមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះ ដែលមិនទាន់គោរពវិន័យ។ លោកក៏បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ត្រូវគោរពច្បាប់ឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន ចៀសវាងគ្រោះថ្នាក់ជាយថាហេតុ និងត្រូវចេះអធ្យាស្រ័យគ្នាក្នុងការបើកបរ។
បើតាមលោក ហ៊ឹម យ៉ាន ករណីល្មើសភាគច្រើន គឺម៉ូតូ ដែលអ្នករួមដំណើរមិនបានពាក់មួកសុវត្ថិភាព តាមអនុក្រឹត្យលេខ ៨៥ គឺត្រូវពិន័យចំនួន ១៥ ០០០ រៀលក្នុងម្នាក់ ហើយការផាកពិន័យនេះ មិនត្រូវបានបង់ប្រាក់នៅនឹងកន្លែងផ្ទាល់នោះទេ គឺសមត្ថកិច្ចគ្រាន់តែចេញប័ណ្ណការផាកពិន័យ ហើយឲ្យទៅបង់នៅទីកន្លែងមួយដែលសមត្ថកិច្ចបានកំណត់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ចំពោះការបង់ប្រាក់ផាកពិន័យ បើម្ចាស់យានយន្ត មិនបានទៅបង់លើសពី ៣០ ថ្ងៃ ប្រាក់ផាកពិន័យនឹងត្រូវគុណនឹងពីរ។ បើលើសពី ៦០ថ្ងៃ ត្រូវគុណនឹងបី ហើយក្នុងករណីលើសពី ៩០ ថ្ងៃ នៅតែមិនព្រមបង់នោះសមត្ថកិច្ចនឹងកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការ។ តែលោកបានបញ្ជាក់ថា ចំពោះអ្នកបើកបរយានយន្តទាំងម៉ូតូ និងរថយន្តដែលមិនទាន់មានប័ណ្ណបើកបរ នគរបាលមិនទាន់ផាកពិន័យនៅឡើយទេ។
នាយកវិទ្យាស្ថានសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ លោក អៀ ចរិយា បានថ្លែងថា ការអនុវត្តនេះអាចមានផលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន ពោលគឺភាពវិជ្ជមាននៃការរឹតបណ្តឹងច្បាប់នេះ នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមានការភ្ញាក់រឭកក្នុងការយល់ដឹងអំពីច្បាប់ចរាចរណ៍ និងឈានទៅរកការបង្ការគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្សេងៗដែលកើតឡើង។
ដោយឡែកផលអវិជ្ជមានវិញ គឺនឹងប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនដែលពុំទាន់បានយល់ដឹងពីច្បាប់ថ្មី ដែលករណីនេះសមត្ថកិច្ចគួរធ្វើការអប់រំប្រជាពលរដ្ឋបន្ថែមទៀតថា មុននឹងធ្វើការផាកពិន័យ និងមានការយល់យោគគ្នាទៅវិញទៅមក។
លោកថា៖«ករណីខ្លះ ដូចជាអត់មានប័ណ្ណបើកបរ ឬក៏ប័ណ្ណសម្គាល់យានយន្តតាមខ្លួនអីហ្នឹង ប្រជាជនច្រើនដល់រាប់លាននាក់ ហើយចាប់ដាក់ពន្ធនាគារម៉េចកើត ទាល់តែមានការយោគយល់គ្នាក្នុងដំណាក់ទី ១ មិនទាន់អាចបញ្ជូនគាត់តុលាការ ឬដាក់ពន្ធនាគារកើតទេ គឺគ្រាន់តែអប់រំ និងផាកពិន័យជាជំហានដំបូង»។
ទោះយ៉ាងណាលោកនៅតែគាំទ្រឱ្យមានការរឹតបន្តឹងច្បាប់បន្ថែមទៀត ជាពិសេសផាកពិន័យឱ្យខ្លាំងទៅលើអ្នកបើកបរក្រោមឥទ្ធិពលគ្រឿងស្រវឹង និងបើកបរលើសល្បឿនកំណត់ដោយលោកចាត់ទុកថា បញ្ហាទាំងនេះជាហេតុផលចម្បងនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។
របាយការណ៍របស់អគ្គស្នងការនគរបាលជាតិ ឱ្យដឹងថា នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើតមានចំនួន ៤៥៩៥ លើក បើប្រៀបធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៤ ថយចុះ ៥%។ ករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ទាំងនោះបានបណ្តាលឱ្យមនុស្សស្លាប់ចំនួន ២២៦៥នាក់ កើនឡើង ១១៧ នាក់ ស្មើ ៥%៕